Obrońca wyjaśnia jakie czynności dodatkowe są podejmowane w sprawie dotyczącej ENA

Na podstawie przepisu art. 607k § 5 k.p.k. w wypadku, gdy jednocześnie z wydaniem nakazu europejskiego organ państwa UE zwrócił się o dokonanie przesłuchania osoby ściganej, osobę taką należy przesłuchać przed rozpoznaniem samego nakazu; przesłuchanie odbywa się w obecności osoby wskazanej w nakazie europejskim. Stosuje się przy tym odpowiednio przepis art. 588 § 4 k.p.k., zgodnie z którym co do zasady stosuje się prawo polskie, jednakże należy uczynić zadość życzeniu organu obcego, aby przy czynności procesowej zastosować szczególny tryb postępowania lub szczególną formę - pod warunkiem wszak, że nie będzie to sprzeczne z zasadami polskiego porządku prawnego. Przesłuchanie takie może mieć miejsce w toku odrębnego, specjalnie w tym celu przeprowadzonego posiedzenia, jak również może zostać połączone z posiedzeniem w przedmiocie przekazania, o którym mowa w art. 607l § 1 k.p.k. W przypadku wyznaczenia odrębnego posiedzenia strony mogą wziąć w nim udział na zasadach wynikających z art. 96 § 2 k.p.k., z tym że osoba ścigana powinna na to posiedzenie być zawsze sprowadzona albo wezwana.

Wezwanie organu sądowego państwa UE do uzupełnienia informacji dotyczących przekazania osoby ściganej

Na podstawie przepisu art. 607z § 1 k.p.k. w przypadku, gdy informacje przekazane przez państwo wydania nakazu europejskiego nie są wystarczające do podjęcia decyzji w przedmiocie przekazania osoby ściganej, sąd wzywa organ sądowy, który wydał nakaz europejski, do ich uzupełnienia we wskazanym terminie; a w wypadku niedotrzymania tego terminu, nakaz europejski podlega rozpoznaniu w oparciu o informacje przekazane wcześniej (zob. art. 607z § 2 k.p.k.). Wezwanie następuje w formie postanowienia, w którym sąd powinien precyzyjnie określić zakres żądanych informacji potrzebnych do rozstrzygnięcia kwestii przekazania oraz wyznacza konkretny termin, w którym powinno nastąpić uzupełnienie informacji. Postanowienie to powinno zostać przetłumaczone na język urzędowy państwa wydania nakazu europejskiego lub inny język, w którym państwo to dopuszcza sporządzenie europejskiego nakazu aresztowania i  przekazane bezpośrednio organowi sądowemu, który wydał nakaz europejski (zob. art. 613 § 1 k.p.k.); na postanowienie to nie przysługuje zażalenie.

 Postanowienie w przedmiocie przekazania na podstawie nakazu europejskiego

Przepis art. 607m § 1 k.p.k. przewiduje terminy wydania postanowienia przez sąd okręgowy w przedmiocie przekazania; i tak: po pierwsze - termin 40 dni od dnia zatrzymania osoby ściganej; po wtóre - skrócony termin 3 dni od dnia złożenia oświadczenia o zgodzie na przekazanie lub o zgodzie na niestosowanie zasady specjalności (jak wiadomo te oświadczenia są nieodwołalne). Zasadą ogólną jest więc, że postanowienie w przedmiocie przekazania sąd okręgowy wydaje w terminie 40 dni od zatrzymania osoby ściganej (art. 607m § 1 k.p.k.).

Gdy ww. terminy nie mogą być dotrzymane,  w szczególnie uzasadnionych wypadkach, procedowanie w przedmiocie przekazania powinno zakończyć się prawomocnie w terminie kolejnych 30 dni od dnia upływu ww. terminów; o opóźnieniu należy powiadomić organ sądowy, który wydał nakaz europejski, podając przyczynę opóźnienia.

Ponadto, na podstawie art. 607 m § 3 k.p.k., gdy jest konieczne uzyskanie zezwolenia na ściganie przez polskiego prokuratora, ww. terminy biegną od uzyskania zezwolenia na ściganie (gdy bieg tych terminów już się rozpoczął, ulega on zawieszeniu do czasu uzyskania zezwolenia). Terminy wskazane powyżej (tj. z art. 607m § 1, 1a i 2 k.p.k.) mają jednak charakter instrukcyjny, więc ich niedochowanie nie rodzi konsekwencji procesowych - tzn. wywołujących konsekwencje prawne (jak np. niedopuszczalność przekazania osoby ściganej nakazem europejskim).

Dodatkowo, w razie niedotrzymania ustawowych terminów do rozpoznania sprawy w przedmiocie wykonania nakazu wydanego przez inne państwo, sąd okręgowy właściwy do rozpoznania sprawy niezwłocznie zawiadamia o tym Ministerstwo Sprawiedliwości, wskazując przyczyny niedotrzymania terminów; z kolei o niedotrzymaniu terminów wydania postanowienia w przedmiocie przekazania osoby ściganej, określonych w art. 607m k.p.k., właściwy prokurator okręgowy powinien poinformować Prokuraturę Krajową.

 Możliwość zaskarżenia przez stronę postanowienia w przedmiocie przekazania

Postanowienie sądu okręgowego w przedmiocie przekazania jest zaskarżalne (art. 607l § 3 k.p.k.) dotyczy to  każdej decyzji: pozytywnej albo negatywnej jako dotyczącej „przedmiotu przekazania”. Zażalenie do sądu apelacyjnego na postanowienie w tym przedmiocie przysługuje osobie ściganej również w sytuacji, gdy wyraziła ona zgodę na przekazanie. Zażalenie wnosi się tutaj w terminie 3 dni od dnia ogłoszenia postanowienia, a jeżeli osoba ścigana pozbawiona jest wolności i nie została sprowadzona na posiedzenie sądu - od dnia jego doręczenia.

Czy zachodzą przesłanki odroczenia wykonania postanowienia o przekazaniu z art. 607o § 1 k.p.k.?

Zagadnienie odroczenia wykonania postanowienia o przekazaniu oraz czasowego przekazania osoby ściganej stanowi implementację unormowania zawartego w art. 24 decyzji ramowej o europejskim nakazie aresztowania.

Zgodnie z przepisem art. 607n § 1 k.p.k. osobę ściganą, wobec której zapadło prawomocne postanowienie o przekazaniu, wydaje się (przekazuje) właściwemu organowi sądowemu państwa wydania nakazu europejskiego najpóźniej w terminie 10 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia. Wyjątkowo, gdy przekazanie osoby ściganej w ww. terminie nie jest możliwe na skutek siły wyższej (zewnętrznej i niezależnej) albo zagrożenia dla życia lub zdrowia tej osoby, osobę ściganą, przekazuje się właściwemu organowi sądowemu państwa UE w ciągu 10 dni od dnia upływu nowo ustalonego terminu przekazania (zob. art. 607n § 2 k.p.k.). Termin przekazania powinien zostać uzgodniony przez właściwe organy państwa wydania nakazu europejskiego oraz państwa wykonania europejskiego nakazu aresztowania.

W praktyce przekazanie osoby ściganej może  odbyć się dwojako :

1)  jeżeli przekazanie następuje do państwa członkowskiego UE sąsiadującego z Polską - osoba ścigana powinna zostać dostarczona do granicy państwa i przekazana właściwym funkcjonariuszom państwa wydania ENA;

2)  jeżeli przekazanie następuje do innego (nie sąsiadującego) państwa członkowskiego UE - najprostszym sposobem jest przekazanie osoby ściganej drogą lotniczą, z uwagi na brak konieczności uzyskiwania zgody innych państw członkowskich na tranzyt.

Przekazanie informacji Ministrowi Sprawiedliwości

Zgodnie z § 312 regulaminu sądowego z 2015 roku sąd okręgowy, wykonując nakaz europejski wydany przesyła Ministrowi Sprawiedliwości:

1) odpis postanowienia w przedmiocie wydania nakazu wraz z informacją, w jakim terminie od daty zatrzymania osoby ściganej rozpoznano sprawę;

2) odpis nakazu przetłumaczony na język polski;

3) informację, w jakim terminie osoba ścigana została przekazana właściwemu organowi sądowemu państwa wydania nakazu; oraz

4) kopię pism przesyłanych właściwemu organowi sądowemu państwa wydania nakazu, zawierających informację o przyczynach niedotrzymania terminów rozpoznania sprawy i przekazania osoby ściganej.

Zapraszamy jeszcze do artykułu ,,Adwokat o stosowaniu tymczasowego aresztowaniu w postępowaniu którego podstawą jest Europejski Nakaz Aresztowania (ENA)"

link https://adwokat-moszczynska.pl/aktualnosci/adwokat-o-stosowaniu-tymczasowego-aresztowania