Wykonanie w Polsce kary pozbawienia wolności orzeczonej w innym państwie UE

Wykonanie w Polsce kary pozbawienia wolności orzeczonej w innym państwie UE

Podejmując decyzję o wykonaniu w Polsce kary pozbawienia wolności orzeczonej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, sąd jest jednocześnie zobowiązany do określenia według prawa polskiego kwalifikacji prawnej czynu, za który taką karę wymierzono.

Dodatkowo w postanowieniu o wykonaniu orzeczenia wydanego w innym państwie członkowskim sąd musi określić wymiar kary podlegającej wykonaniu, z jednoczesnym zastosowaniem zasady, zgodnie z którą w sytuacji kiedy kara pozbawienia wolności lub środek polegający na pozbawieniu wolności przejmowane do wykonania w Polsce zostały orzeczone w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej w wysokości przekraczającej górną granicę ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo według prawa polskiego, są polski jest uprawniony do jej modyfikacji polegającej na obniżeniu tych sankcji do wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo według kwalifikacji prawnej przyjętej dla przypisanego sprawcy czynu w prawie polskim.

Dodatkowo na poczet orzeczonej lub wykonywanej kary pozbawienia wolności sąd zalicza okres faktycznego pozbawienia wolności w państwie wydania orzeczenia.

Oznacza to, że w przypadku w którym kara pozbawienia wolności orzeczona wobec skazanego przekracza górną granicę ustawowego zagrożenia, sąd określa podlegającą wykonaniu karę pozbawienia wolności w wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia.

Z koleiw sytuacji gdy sąd nie dysponuje dokumentami i informacjami, które pozwoliłyby w sposób jednoznaczny ustalić okres faktycznego pozbawienia wolności skazanego w innym państwie członkowskim, powinien zwrócić się o nadesłanie takich dokumentów i informacji.

Z uwagi na zasadę wzajemnego uznawania wyroków przyjętą w UE, przy przejęciu w trybie europejskiego nakazu aresztowania do wykonania kary lub kar orzeczonych przez sąd innego państwa członkowskiego UE, adaptacja tego wyroku do prawa polskiego w celu jego wykonania jest możliwa wyłącznie w odniesieniu do wysokości tych reakcji karnych, i to tylko wtedy, gdy owe reakcje orzeczone przez sąd państwa wydania nakazu przekraczają górną granicę ustawowego zagrożenia przewidzianego za to przestępstwo lub przestępstwa w Polsce. Ma ona przy tym polegać jedynie na orzeczeniu w to miejsce kary w wysokości odpowiadającej górnej granicy ustawowego zagrożenia wynikającej z kwalifikacji prawnej przyjętej dla tego czynu w prawie polskim. Tym samym jakakolwiek modyfikacja innych części tego wyroku nie jest możliwa. W tym zakresie bowiem sąd polski jest związany orzeczeniem przyjętym do wykonania nawet, jeżeli adaptuje wysokość samej kary lub kar. To nie "wymiar kary" i jego elementy (w tym także określony w wyroku sposób odbywania orzeczonej kary, jeżeli prawo obcego kraju to przewiduje), lecz tylko jej wysokość może być dostosowywana do prawa polskiego, i to jedynie w warunkach określonych powyżej. Wykonanie kary odbywa się według przepisów prawa polskiego, ale ma to być jednak wykonanie kary orzeczonej w przejętym do wykonania wyroku, a zmodyfikowanej tylko odnośnie do jej wysokości, a nie w zakresie innych dolegliwości jakie sąd obcego państwa nałożył w owym wyroku na skazanego w związku z tą karą, także co do warunków jej odbywania, jeżeli prawo tego państwa wyposażało sąd w takie uprawnienie. Takie rozstrzygnięcia, zawarte w przejętym do wykonania wyroku sądu innego państwa UE nie podlegają modyfikacji, tej bowiem podlegać może tylko wysokość kary w warunkach wskazanych w powyższym przepisie.( por. post. SN z 30.11.2011 r. I KZP 15/11).

Możliwa jest sytuacja, kiedy kary wymierzone w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej nie zawsze będą odpowiadały karze pozbawienia wolności, o jakiej mowa w przepisach prawa polskiego. W takim wypadku możliwe jest określenie przez sąd podlegającej wykonaniu kary jako kary pozbawienia wolności, której wymiar powinien odpowiadać wymiarowi kary orzeczonej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Jeżeli jednak zgodnie z przyjętą według prawa polskiego kwalifikacją prawną przestępstwo nie jest zagrożone karą pozbawienia wolności, wykonaniu podlega kara orzeczona przez sąd państwa wydania orzeczenia w wymiarze nieprzekraczającym 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Przejętą do wykonania karę pozbawienia wolności wykonuje się w taki sam sposób jak karę orzeczoną przez polski sąd, a więc zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce, w szczególności Kodeksu Karnego Wykonawczego. Mowa tu nie tylko o kwestiach technicznych i organizacyjnych, dotyczących m.in. osadzenia i pobytu skazanego w zakładzie karnym, ale o wszelkich regulacjach dotyczących wykonania kary, tak jakby kara ta została orzeczona przez polski sąd, w szczególności o zasadach dotyczących warunkowego przedterminowego zwolnienia.